data publikacji: 2016-03-02 godz. 10:00
18 kwietnia 2016 roku kończy się czas na wdrożenie do polskiego porządku prawnego zapisów nowej dyrektywy klasycznej Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, która uchyliła dyrektywę 2004/18/WE. Skutkuje to przygotowaniem projektu nowelizacji z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz.2164).
Nowa dyrektywa klasyczna wprowadza szereg istotnych zmian a jedną z nich jest pojawienie się trybu partnerstwa innowacyjnego. Jak czytamy w projekcie, celem zastosowania tego rozwiązania jest: opracowanie innowacyjnego produktu, usług lub robót budowlanych oraz późniejsze nabycie tych dostaw, usług lub robót budowlanych, pod warunkiem że odpowiadają one poziomom wydajności i maksymalnym kosztom uzgodnionym między zamawiającym, a partnerami. Tryb ten z założenia ma pomóc w osiąganiu innowacyjnych rozwiązań, których nie ma jeszcze na rynku. Ustawodawca definiuje dość jasno, co należy traktować jako innowację: Przez innowacyjny produkt, usługę lub robotę budowlaną należy rozumieć nowy lub znacznie udoskonalony produkt, usługę lub proces, w tym proces produkcji, budowy lub konstrukcji, nową metodę marketingową lub nową metodę organizacyjną w działalności przedsiębiorczej, organizowaniu pracy lub relacjach zewnętrznych, których wdrażanie w szczególności ma na celu rozwiązanie problemów społecznych lub wspieranie strategii społecznych, w tym strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju przeciwdziałającego wykluczeniu społecznemu.
Wykorzystanie tego trybu da zamawiającemu możliwość zlecenia opracowania nowatorskiego produktu, usługi czy rozwiązania, które potem może kupić bez wszczynania kolejnego postępowania publicznego. Jedną umową zostanie objęta faza badawczo rozwojowa i zakup wyników tych prac.
Przed wszczęciem postępowania obowiązkiem zamawiającego jest dokładne zbadanie rynku, w celu uzyskania pełnej wiedzy na temat potrzebnego rozwiązania. Zamawiający musi mieć pewność, że nie występuje ono na rynku ani nie trwają żadne prace badawczo-rozwojowe w fazie końcowej. Jeśli takie rozwiązanie już istnieje lub prace nad nim dobiegają końca, zamawiający nie będzie miał podstaw do wszczęcia postępowania w trybie partnerstwa innowacyjnego. W przypadku, gdy takie rozwiązanie pojawi się po wszczęciu procedury, postępowanie może być nadal prowadzone bez konieczności unieważnienia.
Jak wynika z projektu, procedura oparta ma być na trybie negocjacji z ogłoszeniem. Zadaniem zamawiającego będzie określenie m.in. minimalnych wymagań dla wszystkich ofert. Wykonawca będzie mógł zdecydować czy chce występować o udział w postępowaniu. Do kolejnego etapu przejdzie ograniczona liczba oferentów. Ustawodawca przewidział również duże pole negocjacji ofert wstępnych i późniejszych, za wyjątkiem oferty ostatecznej. Partnerstwo innowacyjne składa się z etapów odpowiadających kolejności działań w procesie badawczo-rozwojowym, w szczególności może obejmować poszukiwanie rozwiązań i przedkładanie projektów badawczo-rozwojowych, prototypowanie oraz wytworzenie produktów, świadczenie usług lub ukończenie robót budowlanych. W ramach partnerstwa innowacyjnego zamawiający ustala cele pośrednie, które mają osiągnąć partnerzy oraz przewiduje wypłatę wynagrodzenia w odpowiednich ratach.
W trybie partnerstwa innowacyjnego wprowadzone zostały rozwiązania szczegółowe, m.in. określenie w zamówieniu rozwiązania dotyczącego własności intelektualnej. Oceniając spełnienie kryteriów kwalifikacji, zamawiający musi wziąć pod uwagę zdolność wnioskodawców do badań i rozwoju, do opracowania i wdrażania rozwiązań. O wyborze oferty zdecyduje najlepsza relacja ceny do innych kryteriów zawartych w postępowaniu. Określając kryteria, zamawiający będzie musiał odnieść się do fazy badań i rozwoju, mogą być one związane z jakością proponowanych rozwiązań lub ich wykonalnością.
Umowa zawarta w nowym trybie powinna być skonstruowana tak, aby struktura partnerstwa w czasie jego trwania oraz wartość poszczególnych etapów była adekwatna do stopnia innowacyjności oczekiwanych rozwiązań oraz uwzględniała kolejność działań niezbędnych do jego opracowania. Umowa może zostać zawarta z kilkoma wykonawcami prowadzącymi odrębne prace badawczo-rozwojowe. Obowiązkiem zamawiającego jest poufność w stosunku do każdego z wykonawców. Zamawiający ma możliwość rozwiązania partnerstwa po każdym jego etapie, o ile przewidział to w zamówieniu. Może rozwiązać również tylko część umów, o ile w postępowaniu uczestniczy więcej niż jeden wykonawca.
Podczas szacowania kosztów zamówienia publicznego w trybie partnerstwa innowacyjnego, zamawiający ma obowiązek uwzględnić maksymalną szacunkową wartość bez VAT wszystkich działań badawczych i rozwojowych na każdym etapie partnerstwa, wszystkich dostaw, usług lub robót będących produktem finalnym postępowania (art. 4 ust. 7 Dyrektywy).
Wprowadzenie tego trybu jest novum na rynku zamówień publicznych, daje możliwość powstania nowatorskich rozwiązań odpowiadających na konkretne zapotrzebowanie rynku.
Renata Polisiakiewicz - ekspert współpracujący z serwisem PressInfo.pl, posiadający kilkuletnie doświadczenie w stosowaniu prawa zamówień publicznych, absolwent Politechniki Lubelskiej. Doświadczenie zdobywane w administracji państwowej, samorządowej – prowadząc postępowania przetargowe po stronie zamawiającego oraz w sektorze prywatnym – przygotowując oferty przetargowe dla Wykonawcy.