Kłopotliwa przynależność kapitałowa

data publikacji: 2016-09-30 godz. 10:00

W lipcowej nowelizacji zmienione zostały zasady składania oświadczenia dotyczącego grupy kapitałowej.

Obecnie składane jest ono po złożeniu oferty, i dotyczy więzi z innymi wykonawcami, biorącymi udział w tym samym postępowaniu przetargowym. W poprzednim stanie prawnym, oświadczenie to było wymagane na etapie złożenia oferty lub wniosku. W treści przedsiębiorca informował o braku przynależności do grupy kapitałowej lub przedstawiał listę podmiotów.

Od wejścia w życie nowelizacji, oświadczenie to wykonawca składa w ciągu 3 dni od: 

- publikacji na stronie internetowej zamawiającego informacji z otwarcia ofert lub

- przesłania informacji dotyczącej wyników oceny spełniania warunków udziału w przetargu.

Jak już wspomniano, ustawodawca zmienił również charakter tego oświadczenia. Obowiązkiem wykonawcy jest złożenie oświadczenia o przynależności do tej samej grupy kapitałowej lub braku przynależności w odniesieniu do wykonawców, którzy uczestniczą w tym samym postępowaniu. Informacja, która jest potrzebna zamawiającemu musi dotyczyć konkretnego postępowania.

Zdaniem niektórych ekspertów, możliwe jest złożenie oświadczenia wraz z ofertą. W przypadku, gdy podmiot nie należy do żadnej grupy kapitałowej jest to rozwiązanie najprostsze i najwygodniejsze – oferent nie musi już pamiętać o zachowaniu 3-dniowego terminu. Oświadczenie złożone wraz z ofertą będzie zawierać wymaganą ustawą treść, która brzmi: nie należymy do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów co którykolwiek z wykonawców w postępowaniu. Ponadto, złożone oświadczenie będzie aktualne w terminie składania ofert. Trudno jednak ocenić, jak zamawiający podejdą do takiej interpretacji tematu.

Bywają sytuacje, gdy do przetargu przystępuje jeden wykonawca. Zasadnym wydaje się nie składanie przez niego oświadczenia, skoro z nikim nie musi wykazywać powiązań kapitałowych. Niestety, ustawa nie przewidziała wyjątku w tym przypadku. Przed nowelizacją, oświadczenie było załączane z ofertą, nawet jeśli wpłynęła jedna, zamawiający posiadał informację na ten temat.

Literalnie traktując zapisy ustawy, brak oświadczenia byłby równoważny z niewykazaniem braku podstaw wykluczenia. Wykonawca pozostawia kwestię do zbadania przez zamawiającego, który wie, że oferent nie podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 23, ponieważ nikt poza nim nie ubiega się o zdobycie zamówienia publicznego.

Czy zatem zamawiający powinien wezwać wykonawcę do uzupełnienia braków formalnych? Czy w przypadku uzupełnienia oświadczenia przez wykonawcę, zamawiający ma go wykluczyć z postępowania?

Zgodnie z artykułem 7 prawa zamówień publicznych, żądanie zbędnego w tym przypadku oświadczenia godziłoby w zasadę proporcjonalności. Oświadczenie to jest zbędne, ponieważ zamawiający nie musi podejmować żadnych czynności w celu zdobycia wiedzy na temat braku powiązań kapitałowych prowadzących do zakłócenia konkurencji.

Urząd Zamówień Publicznych potwierdza ten tok rozumienia ustawy odpowiadając: w przypadku gdy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego złożono tylko jedną ofertę (w ramach tej samej części zamówienia złożono jedną ofertę częściową), nie mamy do czynienia z naruszaniem zasady uczciwej konkurencji w postępowaniu poprzez udział co najmniej podmiotów funkcjonujących w ramach jednej grupy kapitałowej. Brak oświadczenia o przynależności do grupy kapitałowej nie może w takim przypadku nawet potencjalnie wpłynąć na konkurencję w postępowaniu, a co za tym idzie nie wywołuje dla wykonawcy ujemnych skutków prawnych, nie jest też w tym kontekście dokumentem niezbędnym do przeprowadzenia postępowania. W związku z powyższym wezwanie do uzupełnienia takiego oświadczenia w świetle celu, jakim jest przeciwdziałanie zakłóceniu konkurencji w postępowaniu przez grupę kapitałową, staje się również zbędne.(źródło: Urząd Zamówień Publicznych).

UZP dało zatem przyzwolenie dla braku oświadczenia dotyczącego grupy kapitałowej w przypadku jednego wykonawcy.

Renata Polisiakiewicz - ekspert współpracujący z serwisem PressInfo.pl, posiadający kilkuletnie doświadczenie w stosowaniu prawa zamówień publicznych, absolwent Politechniki Lubelskiej. Doświadczenie zdobywane w administracji państwowej, samorządowej – prowadząc postępowania przetargowe po stronie zamawiającego oraz w sektorze prywatnym – przygotowując oferty przetargowe dla Wykonawcy.

Źródło: uzp.gov.pl oraz kartaprzetargowa.pl