ARTYKUŁ: "Ustawa dotycząca gospodarki opakowaniowej"

data publikacji: 2012-11-10 godz. 09:00

Członkowstwo unijne niesie za sobą wiele konsekwencji. Jedną z nich jest dostosowanie krajowego systemu legislacyjnego do rozwiązań prawnych i wymagań ustanowionych na szczeblu Unii Europejskiej. W myśl Dyrektywy 94/62/WE Parlamentu Europejskiego (20.12.1994)  do 2014r. Polska musi wywiązać się z nałożonych na nią zobowiązań dotyczących poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Obok chęci uszczelnienia systemu gospodarowania odpadami opakowaniowymi oraz zmniejszenia szarej strefy rynku, jest to jeden z głównych powodów nowelizacji ustawy regulującej te właśnie kwestie.

Teoretycznie przepisy określające to zagadnienie obowiązują w Polsce od ponad ośmiu lat. Niestety nie są one w pełni przestrzegane – część producentów albo owe wymagania ignoruje, albo też rozlicza się w sposób nieprawidłowy. Co gorsza, wielu przedsiębiorców w celu uniknięcia „problemów” nie wpisuje się do odpowiedniego rejestru, przez co nie można stwierdzić czy ich działalność wiąże się z produkcją i wypuszczaniem na rynek opakowań. Nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi ma temu zapobiec.

Zgodnie z zatwierdzonym przez rząd projektem przepisy będą dotyczyć wszystkich opakowań wprowadzonych do obrotu na terenie naszego kraju, z wyłączeniem tych, które zostaną sprowadzone do Polski i kolejnie z niej wywiezione w ciągu jednego roku. Zastrzega się również, że przepisy określające poziom odzysku  nie będą stosowane w przypadku przedsiębiorstw wypuszczających poniżej 1000 kg opakowań. Jednocześnie zaostrzono regulacje wobec firm, które nie będą wywiązywać się z nałożonych obowiązków. Kary za nieprzestrzeganie przepisów wynosić będą od 5 do 500 000 tys. złotych.

Projekt ustawy nakłada na marszałków województw obowiązek prowadzenia rejestru przedsiębiorców, do którego każdy przedsiębiorca wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach, eksportujący odpady opakowaniowe, prowadzący recykling lub też dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych będzie musiał zostać wpisany, jeszcze przed wprowadzeniem swojej właściwej działalności. Wniosek o wpis winien złożyć sam przedsiębiorca, który równocześnie zobowiązany będzie uiścić opłatę rejestrową. Aby wyjść naprzeciw firmom i ograniczyć kolejki w urzędach, podanie będzie można złożyć w formie elektronicznej. Rejestr ma być swojego rodzaju bazą danych o produktach, opakowaniach i gospodarce opakowaniami. Co równie ważne, każdego roku przedsiębiorcy wpisani do rejestru będą zmuszeni do złożenia rocznego raportu o masie wytworzonych, przywiezionych i wytworzonych opakowań oraz o poziomie recyklingu i odzysku, a ich działalność będzie raz do roku poddawana kontroli.

Nowelizacja ustawy określa również szereg założeń dotyczących samych  organizacji odzysku opakowań. Po pierwsze każe im  uwzględnić w określonym poziomie odzysku i recyklingu opakowań pochodzących z gospodarstw domowych. Do 2020r. ma on wynieść 50% wszystkich odpadów opakowaniowych. Drugą ważną kwestią regulowaną przez ustawę jest konieczność przeznaczania przez nie 5% swoich przychodów na działalność edukacyjną związaną z propagowaniem zachowań proekologicznych.

Przyjęcie projektu ustawy wywołało szerokie poruszenie, szczególnie w przypadku Stowarzyszenia Krajowej Unii producentów Soków, które to wystosowało odpowiednie pismo do Ministra Środowiska. Walczy ono o zmianę zapisu dotyczącego osiągnięcia 60% recyklingu opakowań kartonowych po płynnej żywności, co zważywszy na szeroko wykorzystywane opakowania kartonowe (75% w przypadku soków i 65% w przypadku mleka) jest nierealne i odbije się znaczącą podwyżką cen. Producenci kwestionują również zlikwidowanie zapisu o tzw. nadwyżce recyklingowej, czyli wyrobienia poziomu recyklingu powyżej normy w poczet kolejnych lat.

Zgodnie z założeniami ustawa ma wejść w życie wraz z początkiem przyszłego roku.